Denne vesle videoen gjev ei artig innføring i økonomisk teori. Verd å ta ein titt på, sjølv om eg tvilar på at økonomane sitt liv er like lettliva som ein kan få inntrykk av her. Takk til Paul Chaffey og A fistful of Euros for tipset om videoen.
Drosje i Oslo
Den første veka etter at eg fekk familien med meg til Oslo hadde vi fleire utfordringar. Den største utfordringa var noko så prosaisk som å få ungane til og frå barnehagen.
Vi har fått oss bustad på Frogner, og det er ingen ting å seie på bustaden. Vi har fått oss barnehageplass i Telthusbakken, og det er berre bra ting å seie om barnehagen. Dermot er det ikkje mykje bra å seie om korleis ein kan komme seg på tvers av byen med kollektivtrafikk og tre ungar på slep. Det er det nesten uråd å få til utan å bruke nesten ein time med gåing, bussing og trikking. Det synst i alle fall ikkje eg er artig, og ungane synst ikkje det var artig, verken morgon eller kveld. Det vart derfor til at vi brukte litt drosje den første tida. No har eg fått både bil og sykkel nedover så ting er blitt mykje enklare. Densykkelmotoreen eg eingong investerte i er gull verd når eg skal frakte tre ungar. To i vogna og ein bakpå. (sykkelmotoren har eg skrive og snakka om her og her) Men til tema.
Det å bruke drosje var ikkje enkelt. Det verste tilfellet var ein dag eg kom litt seint i barnehagen. Først kvart på fem var eg der. Planen var at vi skulle sykle, men på veg til barnehagen kila kjeda seg fast og drosje var einaste mulegheit. Basert på tidlegare erfaringar hadde eg mine tvil då eg ringte. Sørvisen har ikkje akkurat vore rask her i tigerstaden. Eg måtte likevel ringe Oslo taxi og be om bil med plass til ein vaksen og tre ungar. Det skulle dei ordne, men det kunne ta lit tid. Illevarslande med tre trøytte ungar og mange kuldegradar ute.
Vi tøyde tida med å kaste snøball på blink og leike sjørøvar. Det var ganske så triveleg, men når det hadde gått ein halv time tok vi til å bli både utolmodige og svoltne. Eg ringte og purra. Dette skulle dei ordne fekk eg høyre. Det gjekk eit kvarter til før dei ringte tilbake og sa dei ikkje var i stand ti å skaffe bil til oss. Humøret var ikkje på topp.
Eg må innrømme at eg vart ikkje så lite overraska. At det som eg vil tru er den største drosjesentralen i Noreg ikkje klarer å frakte tre barn og ein vaksen er smått utruleg.
Heldigvis hadde kona rekt å komme seg tilbake til Oslo frå Dammen der ho hadde henta bile. Den hadde vi frakta frå Tromsø med tog, så vi vart berga litt over ein time etter at eg først bestilte bil frå Oslo taxi, og ikkje av Oslo taxi.
Er det andre som har ei drosjehistorie som de vil dele i kommentarfeltet?
Telefon eller lesebrett
Eg er i ferd med å lese mi andre e-bok. Den første eg leste, las eg på datamaskina mi. Denne gongen les eg på telefonen. Telefonen er ein fantastisk liten dings som heiter Nokia N900. Eg har aldri brukt iPhone, så eg kan ikkje samanlike, men denne gjer alt eg vil. Litt få program enno, men eg har stor tru på at dei kjem til denne vesle linuxdingsen.
Men dette skulle ikkje først og fremst handle om telefonen min. Det kunne vore kva slag som helst telefon med litt storvoren god skjerm. Desse er gode å lese på, du har den med deg alltid og over alt. Ingen andre dingsar kan konkurere med det.
Det store spørsmålet blir då, kjem eg til å kjøpe meg eit lesebrett i tillegg, eller kjem telefonen til å gjere nytta? Det er nok heilt sikkert slik, at det er hakket meir behageleg å lese på eit lesebrett og dermed går kanskje og lesinga raskare. Men er kostnaden verd det? Då tenkjer eg ikkje først og fremst på kostnaden i pengar, men i form av: hugsar eg å ta med lesebrettet, orkar eg vekta og har eg plass i lomma? For telefonen er svaret ja på alle dei spørsmåla.
Så her er spådomen min. Lesebrettet tar ikkje heilt av, og telefonen kjem til å bli det fremste leseverktyet framover.
Kva trur du, tar eg feil og korfor?
Boka er forøvrig kul og heier «Maker» og er skriven av Cory Doctorow. Du kan laste ned boka her
Har vi råd til ei grøn framtid?
Svaret er ja, for å slå fast konklusjonen allereie i første setning i ingressen. Det er fleire grunnar til at vi kan slå fast dette. Ein grunn er Stern-raporten som seier at det vil koste verda mellom minus to prosent og tre prosent av BNP å få kontroll på drivhuseffekten. Ei billig forsikring mot noko som kan endre verda som vi kjenner ho. Med tanke på at verdas BNP veks med mellom to og fire prosent i året, betyr dette berre at vi blir rikare litt saktare.
Men BNP og makroøkonomi er kanskje ikkje det enklaste å halde seg til. Enklare er det kanskje å tenke på kva vil dette koste meg. New Scientist har rekna på dette. Denne utrekninga er rett nok basert på britiske tilhøve, men likevel relevant for oss. Dei hevdar at denne undersøkjinga er det grundigaste forsøket på å seie noko om framtidige prisar på varar til oss vanlege folk som er gjort nokon gong. Kva er så konklusjonen dei kom fram til? Dei seier at:
- Matprisar vil måtte stige med ein prosent
- Bilar vil bli ein prosent dyrare (basert på prisen på ein Toyota Prius i Storbritannia)
- Tobakk vil stige med to prosent
- Alkohol vil stige med to prosent
- Klede vil bli ein prosent dyrare
- Elektronikk vil måtte stige med to prosent
- Elektrisitet vil bli 15 prosent dyrare
- Kommunikasjon vil bli null prosent dyrare
- Prisane på flyreiser vil stige med 140 prosent
- Bensin vil stige med 32 prosent, men der vil det finnast alternativ
- Vaskemaskinar og andre kvitevarar vil stige med to prosent
Denne lista er basert på at vi må redusere utsleppa av CO2 med åtti prosent samanlikna med nivået i 1990. Studien er utført av Cambridge Econometrics og er på linje med studiar gjort i USA, mellom anna av PEW Center on Global Climate Change og studiar publisert i Energy Economics. Vi kan vel derfor tru at det er ganske nært sanninga. No er sjølvsagt dette framtidsscenariet bygd på ein del føresetnader. Desse seier at styresmaktene må sette ein pris på CO2 og at det vil bli investewrt hardt for å få fjerna kol brukt til oppvarming og å gjere det muleg med elektriske bilar.
Denne ekstrakostnaden skulle vel vi i den rike verda vere i stand til å bære, trur ikkje du det?
Kanskje greitt å avslutte med eit stykkje av Arne Garborg:
Pengar hev ikkje noko verd i seg sjølv. Du kann ikkje eta dei, ikkje drikka dei, ikkje klæda deg med dei. Du kunde hava lumma full av pengar, og svelta, tyrsta, frjosa i hel – um der ikkje var mat og drikka og klæde å få.
Pengar er langt ifrå det største gode, ikkje det næst største heller. Men dei er eit stort gode for den som brukar dei vitugt.
For pengar kann ein få alt, heiter det. – Nei, ein kann ikkje det.
Ein kann kjøpa seg
mat, men ikkje mathug,
dropar, men ikkje helsa,
mjuke senger, men ikkje svevn,
lærdom, men ikkje vit,
stas, men ikkje venleik,
glans, men ikkje hygge,
moro, men ikkje gleda,
kameratar, men ikkje venskap,
tenarar, men ikkje truskap,
gråe hår, men ikkje æra,
rolege dagar, men ikkje fred.Skalet av alle ting kann ein få for pengar. Men ikkje kjernen; den er ikkje for pengar fal.
Mine kvitter denne veka
- Ein amerikansk generalmajor vil forby soldatane sine å bli gravide, les meir på bloggen min, http://bit.ly/8z1MJg #
- Blogga om Iran og Dagsrevyn sin bruke av religionhistorikar snarare enn ein økonom eller samfunnsvitar til å kommentere http://bit.ly/4NsyP3 #
- @Jarle_H ikkje om posteien er heimelaga in reply to Jarle_H #
- To bloggpostar i går/natt: Om Iran og Dagsrevyen http://bit.ly/4NsyP3 og om Forbudt graviditet http://bit.ly/8z1MJg Les og kommenter! #
- @Orjas medan du drikk kaffe kan du jo tenke på om ikkje følgesvenn er for langt ord for twitter? in reply to Orjas #
- Skulle gjerne sett meir fakta og forsking på dette RT @bladetnordlys Avgjør politikeres medietekke valg? Les kronikk http://twurl.nl/zbsufy #
- Variasjon er fint. Annakvar dagRT @hakonh Klarer ikke helt bestemme meg for om jeg skal si tjueti eller totusenogti, må snart gjøre et valg. in reply to hakonh #
- @JanToKjo vegetarpizza? in reply to JanToKjo #
- @JanToKjo så kalkunen får leve, men grisen må døy? in reply to JanToKjo #
- @fmellem kva er kriteria for deg ulike kategoriane av bekjente? in reply to fmellem #
- @SmalHans You are right, but it is a lost and hopeless cause in reply to SmalHans #
- @Orjas ingen (bortsett frå søringa) sei fæsk in reply to Orjas #
- @HvaHunSa begge delar kanskje? in reply to HvaHunSa #
- @stmarthinsen så ville republikken stått sterkare. Kor lenge vara den norske kongeflaksen? in reply to stmarthinsen #
- @peterandrej meir relevant. Lykkest du med å vere betre enn dei? in reply to peterandrej #
- @peterandrej enig at alkohol er eit stort problem. Håvamål: "med låkare niste du legg 'kje i veg enn ovdrykk med øl" med vekt på Ovdrykk in reply to peterandrej #
- @peterandrej av alle problem med alkohol er nok det det minste. Det verste er kanskje familievald og mishandling in reply to peterandrej #
- @SteinarJOlsen eg dansar med eit håp om at ingen ser meg, sjølv om det er mykje folk in reply to SteinarJOlsen #
- @aasaelvik nei, men skaff deg gjerne ein og del erfaringa med oss andre. Interessert. in reply to aasaelvik #
- @peterandrej eit prosjekt du er involvert i? Dårleg tilrettelagt for mobil. in reply to peterandrej #
- @Orjas godt. Måtte det vise seg at du har stor innflytelse i denne saka. in reply to Orjas #
- @peterandrej funka ikkje i n95 native, ok med opera mini, men lila ikkje designet til wp-touch in reply to peterandrej #
- @stmarthinsen Eg klarer vel heller ikkje å hisse meg opp over kongedømmet, men rart er det jo. Kongedømme har vi så lenge kongen oppfør seg in reply to stmarthinsen #
- @stmarthinsen ja, tida går in reply to stmarthinsen #
- @litejk la dei sjå på at du speler i to timar utan å sleppe dei til. in reply to litejk #
- @litejk blir fort meir straff til deg enn til dei. 🙂 in reply to litejk #
- Nekter å tru at denne er ny: @harstadbib Nytt i Harstad bibliotek: Johanna Spyri, Heidi, http://bit.ly/6RrJ0X in reply to harstadbib #
- @PeterRein @jarle_h @awillersrud @hilmoy Parlamentarismen er konfliktskapande. Treng tromsø kommune meir prosess eller meir konflikt? in reply to PeterRein #
- @PeterRein ja journalistar refererer jo berre upartisk frå møta. Ein sjelden gong skin kanskje eigne meiningar gjennom? in reply to PeterRein #
- Grundig lurt om tema, men interessant @SteinarJOlsen "Men de lever desverre ennå i den tro at det er mulig å klone.." http://bit.ly/7tDmx8 #
- @olevegus viss og verken kan du godt skrive utan h. Trur nok h overlev lenge i spørreorda in reply to olevegus #
- Mykje gamalt nytt frå @harstadbib denne kom vel for ei stund sia: Nytt i Harstad bibliotek: Anne-Cath. Vestly, Ole Aleksander Filibom-bom #
- @olevegus mykje som ser ulogisk ut som blir logisk om ein set seg inn i språkhistoria. Men mykje som er rart uansett korleis ein ser på det #
- @MartineCork @olevegus samanlikna med svensk, tysk eller fransk er nok både norsk og bokmål endringsvillige og progresive språk. in reply to MartineCork #
- @olevegus mykje konservativt bokmål her ja, overraskande lite dialekt. Kva kan det kome av? Blir twitter rekna som offentleg som avis? in reply to olevegus #
- @toreosa rollespel eller laiv heiter det dersom ungdom held på med det in reply to toreosa #
- @urke gratulerer in reply to urke #
- @JanToKjo så vidt eg veit er det ikkje ei liste, men reglar for kva namn du kan ta. Nokre namn er beskytta til einskilde slekter in reply to JanToKjo #
- @TerjeWold viktig å behalde industrien i Noreg. Det er med på å skape eit samla miljø for nyskaping. Mykje bra innovasjon i kraftkrevande in in reply to TerjeWold #
- @peterandrej første gong eg var i tromsø vart eg slått 'ned' av ein brite (soldat) i den årsklassa på rogers. in reply to peterandrej #
- @urke Madagaskarpingvinane er dei aller kulaste! #barnetv in reply to urke #
- @peterandrej det er dei einaste 'framande' eg konsekvent er redde in reply to peterandrej #
- @peterandrej uff då, må vere vanskeleg å vere deg. Korleis def. distrikt? in reply to peterandrej #
- @peterandrej du meiner dei verken røyker eller drikk? in reply to peterandrej #
- @peterandrej eg synst du er flink i nynorsk. Berre hald fram med det. in reply to peterandrej #
- @hakonh går ikkje toget? in reply to hakonh #
Powered by Twitter Tools
Mine kvitter denne veka
- Ein amerikansk generalmajor vil forby soldatane sine å bli gravide, les meir på bloggen min, http://bit.ly/8z1MJg #
- Blogga om Iran og Dagsrevyn sin bruke av religionhistorikar snarare enn ein økonom eller samfunnsvitar til å kommentere http://bit.ly/4NsyP3 #
- @Jarle_H ikkje om posteien er heimelaga in reply to Jarle_H #
- To bloggpostar i går/natt: Om Iran og Dagsrevyen http://bit.ly/4NsyP3 og om Forbudt graviditet http://bit.ly/8z1MJg Les og kommenter! #
- @Orjas medan du drikk kaffe kan du jo tenke på om ikkje følgesvenn er for langt ord for twitter? in reply to Orjas #
- Skulle gjerne sett meir fakta og forsking på dette RT @bladetnordlys Avgjør politikeres medietekke valg? Les kronikk http://twurl.nl/zbsufy #
- Variasjon er fint. Annakvar dagRT @hakonh Klarer ikke helt bestemme meg for om jeg skal si tjueti eller totusenogti, må snart gjøre et valg. in reply to hakonh #
- @JanToKjo vegetarpizza? in reply to JanToKjo #
- @JanToKjo så kalkunen får leve, men grisen må døy? in reply to JanToKjo #
- @fmellem kva er kriteria for deg ulike kategoriane av bekjente? in reply to fmellem #
- @SmalHans You are right, but it is a lost and hopeless cause in reply to SmalHans #
- @Orjas ingen (bortsett frå søringa) sei fæsk in reply to Orjas #
- @HvaHunSa begge delar kanskje? in reply to HvaHunSa #
- @stmarthinsen så ville republikken stått sterkare. Kor lenge vara den norske kongeflaksen? in reply to stmarthinsen #
- @peterandrej meir relevant. Lykkest du med å vere betre enn dei? in reply to peterandrej #
- @peterandrej enig at alkohol er eit stort problem. Håvamål: "med låkare niste du legg 'kje i veg enn ovdrykk med øl" med vekt på Ovdrykk in reply to peterandrej #
- @peterandrej av alle problem med alkohol er nok det det minste. Det verste er kanskje familievald og mishandling in reply to peterandrej #
- @SteinarJOlsen eg dansar med eit håp om at ingen ser meg, sjølv om det er mykje folk in reply to SteinarJOlsen #
- @aasaelvik nei, men skaff deg gjerne ein og del erfaringa med oss andre. Interessert. in reply to aasaelvik #
- @peterandrej eit prosjekt du er involvert i? Dårleg tilrettelagt for mobil. in reply to peterandrej #
- @Orjas godt. Måtte det vise seg at du har stor innflytelse i denne saka. in reply to Orjas #
- @peterandrej funka ikkje i n95 native, ok med opera mini, men lila ikkje designet til wp-touch in reply to peterandrej #
- @stmarthinsen Eg klarer vel heller ikkje å hisse meg opp over kongedømmet, men rart er det jo. Kongedømme har vi så lenge kongen oppfør seg in reply to stmarthinsen #
- @stmarthinsen ja, tida går in reply to stmarthinsen #
- @litejk la dei sjå på at du speler i to timar utan å sleppe dei til. in reply to litejk #
- @litejk blir fort meir straff til deg enn til dei. 🙂 in reply to litejk #
- Nekter å tru at denne er ny: @harstadbib Nytt i Harstad bibliotek: Johanna Spyri, Heidi, http://bit.ly/6RrJ0X in reply to harstadbib #
- @PeterRein @jarle_h @awillersrud @hilmoy Parlamentarismen er konfliktskapande. Treng tromsø kommune meir prosess eller meir konflikt? in reply to PeterRein #
- @PeterRein ja journalistar refererer jo berre upartisk frå møta. Ein sjelden gong skin kanskje eigne meiningar gjennom? in reply to PeterRein #
- Grundig lurt om tema, men interessant @SteinarJOlsen "Men de lever desverre ennå i den tro at det er mulig å klone.." http://bit.ly/7tDmx8 #
- @olevegus viss og verken kan du godt skrive utan h. Trur nok h overlev lenge i spørreorda in reply to olevegus #
- Mykje gamalt nytt frå @harstadbib denne kom vel for ei stund sia: Nytt i Harstad bibliotek: Anne-Cath. Vestly, Ole Aleksander Filibom-bom #
- @olevegus mykje som ser ulogisk ut som blir logisk om ein set seg inn i språkhistoria. Men mykje som er rart uansett korleis ein ser på det #
- @MartineCork @olevegus samanlikna med svensk, tysk eller fransk er nok både norsk og bokmål endringsvillige og progresive språk. in reply to MartineCork #
- @olevegus mykje konservativt bokmål her ja, overraskande lite dialekt. Kva kan det kome av? Blir twitter rekna som offentleg som avis? in reply to olevegus #
- @toreosa rollespel eller laiv heiter det dersom ungdom held på med det in reply to toreosa #
- @urke gratulerer in reply to urke #
- @JanToKjo så vidt eg veit er det ikkje ei liste, men reglar for kva namn du kan ta. Nokre namn er beskytta til einskilde slekter in reply to JanToKjo #
- @TerjeWold viktig å behalde industrien i Noreg. Det er med på å skape eit samla miljø for nyskaping. Mykje bra innovasjon i kraftkrevande in in reply to TerjeWold #
- @peterandrej første gong eg var i tromsø vart eg slått 'ned' av ein brite (soldat) i den årsklassa på rogers. in reply to peterandrej #
- @urke Madagaskarpingvinane er dei aller kulaste! #barnetv in reply to urke #
- @peterandrej det er dei einaste 'framande' eg konsekvent er redde in reply to peterandrej #
- @peterandrej uff då, må vere vanskeleg å vere deg. Korleis def. distrikt? in reply to peterandrej #
- @peterandrej du meiner dei verken røyker eller drikk? in reply to peterandrej #
- @peterandrej eg synst du er flink i nynorsk. Berre hald fram med det. in reply to peterandrej #
- @hakonh går ikkje toget? in reply to hakonh #
Powered by Twitter Tools