Ja, vi må klare oss med mindre ressursar innafor både skole og helse. Det er ikkje hyggeleg, det er ikkje i tråd med det vi ønskar oss, men det er ikkje alltid vi kan gjere det vi vil.
Då vi behandla budsjettet i desember stod vi framfor den store utfordringa at det var eit gap mellom det vi faktisk brukte på helse og omsorg og det som var foreslått i budsjettet. Gapet var på omtrent 260 millionar.
For å unngå nedskjæringer innafor helse og omsorg som ville fått heilt uakseptable konsekvensar for pasientar og brukarar, måtte vi tilføre 118 millionar til helse og omsorg. Det betyr likevel at helse og omsorg må skjære ned 140 millionar i 2020. Den midlertidige stenginga og renoveringa av Kvaløysletta sjukeheim er ein av konsekvensane av dette.
Kor skulle vi finne dei 120 millionane vi måtte tilføre helse og omsorg for å unngå verre konsekvensar? Først reduserte vi disposisjonsfondet til 13 millionar. Det betyr at Tromsø kommune kun har 13 millionar til uventa ting i 2020. Deretter auka vi avkastningskravet frå selskapa våre med 20 millionar. Men etter desse to tinga mangla vi ca 50 millionar på å unngå dei mest alvorlege kutta i helse og omsorg.
Desse 50 millionane er det ingen andre plassar å hente enn frå alt det andre Tromsø kommune driv på med. For å dekke dei siste 50 millionane kutta vi 10 millionar i administrasjon, 20 millionar på skolane, fem millionar i barnehagane samt millionkutt på bydrift, bymiljø og andre.
Det er sjølvsagt greitt å vere usamde i denne prioriteringa. Dette er eit forsøk på å klårgjere dei vala vi gjorde og korfor vi gjorde dei. Det er ingen av oss som gleda oss over dette budsjettet, men når det er tomt i pengebingen er vi nødt til å prioritere.
På onsdag 29. januar er det kommunestyremøte. Eg rekk ikkje skrive så mykje om sakene. Dei fleste ser og greie ut. Kvaløysletta sjukeheim er jo den store saka i Tromsø for tida. Den kjem ikkje opp som ei sak i dette kommunestyremøtet, men det er ein interpellasjon frå Bendik Woie i Raudt.
I den interpellasjonen spør han blant anna om det kjem til å komme ei sak om Kvaløysletta sjukeheim. Det gjorde ordføraren klart i formannskapet sist – ja det kjem ei sak om Kvaløysletta sjukeheim.
1. Er Kvaløysletta sykehjem planlagt gjenåpnet
med samme pasientkapasitet som idag?
2. Hvor mye vil sykehjemskapasiteten
bli redusert i Tromsø kommune i renoveringsperioden?
3. Vil ordføreren legge frem en sak
hvor kommunestyret får ta stilling til hvorvidt
Kvaløysletta sykehjem skal stenges, og hvordan en eventuell stenging skal
gjennomføres?»
Vil man
bevilge penger til bygging av ny barnehage på Trondjord i 2020 ettersom det
er flere barn i Trondjord barnehage enn politisk ledelse har vært kjent med?»
Kommunedirektøren
foreslår at eierberetning 2019, som viser oversikt og omtale av kommunale
aksjeselskaper, interkommunale selskaper og kommunale foretak, tas til
orientering.
Oppdatert eiermelding og eierstrategi skal gjenspeile mål og ambisjoner i
klima-, miljø- og energiplanen
1. Tromsø
kommune etablerer et kommunalt fiskerihavnutvalg
2. Utvalget har følgende mandat:
Tromsø kommunes fiskerihavnutvalg skal følge opp rapporten som ble utarbeidet
av
Utviklingslagenes fiskeriutvalg og foreslå prioriteringer og tiltak, samt
arbeide med utvikling av
fiskerihavnene.
Utvalget rapporterer til Kommunedirektøren
3. Som medlemmer veljast:
1. Trygve Myrand, leiar
2. Mari- Ann Johansen
3. Sigurd Larsen 4. Peter Reinholdsen
5. Irene Dahl
1. Skattøret for 2020 fastsettes til høyeste
lovlige sats i henhold til stortingets vedtak.
2. Utskriving av eiendomsskatt for
2020:
Det utskrives eiendomsskatt på alle eiendommer i Tromsø kommune i medhold av
eigedomsskattelova §§ 2 og 3. Det utskrives eiendomsskatt på det særskilte
skattegrunnlaget redusert med to syvendedeler i 2020 i medhold av
overgangsregel til eigedomsskattelova §§ 3 og 4.
Eiendomsskatten for 2020 skrives ut med skattesats 4,4 promille for
boligeiendommer og eiendommer med selvstendige boenheter. Den generelle
skattesats for alle andre typer eiendommer settes til 7,0 promille.
Det gjennomføres kontorjustering for 2020 på 10 %. Bunnfradrag for godkjente boenheter settes
til 100 000 kroner.
Etter eigedomsskattelova § 7a skal det innvilges fritak for eiendomsskatt for
så vidt gjelder private barnehager og skoler som ikke driver på kommersielt
grunnlag. Videre kan eiendommer som eies av stiftelser eller organisasjoner
som ivaretar kommunens gavn eller tarv og som ikke driver på kommersielt
grunnlag, herunder idrettsanlegg som er åpne for alle, av kommunestyret
innvilges fritak for eiendomsskatt. Eiendomsskatt og kommunale
eiendomsavgifter forfaller til betaling i to terminer per år.
3. Handlings- og økonomiplanens første
år gjelder som årsbudsjett for 2020.
4. Tromsø kommunes trekkrettighet
(kassekreditt) for 2020 settes til 150 millioner kroner i Sparebank 1
Nord-Norge.
5. Kommunale betalingssatser og avgifter
vedtas i henhold til vedlegg 1.
Ja, eg meiner at oppdrettsnæringa skal betale for å bruke areala i Tromsø kommune. Det håper eg Raudt er samd med meg i. I eit innlegg i iTromsø 22. januar kritiserer dei meg fordi eg har sagt at eg meiner næringa bør betale ein skatt til Tromsø kommune på 20-30 millionar kvart år. Dei hevdar at dette vil krevje ei valdsam utviding av lakseoppdrett i Tromsø.
Tromsø Kommune ser for seg en skattelegging av havbruksnæring gjennom en tredelt modell med en grunnrente beskatning på arealleie 50 % og en arealavgift for tildeling av nye arealer på 25 % samt en utvidelse av dagens ordning med en produksjonsavgift på kapasitetsvekst på 25 % (salg av konsesjoner). Målet er at dette skal gi kommunen stabile og forutsigbare inntekter på 32 millioner årlig.
Når eg seier til NRK at eg ser for meg ei inntekt på 20-30
millionar er det nettopp fordi eg ikkje ser for meg noko vekst i
oppdrettsnæringa i Tromsø utan at næringa klarer å levere anlegg utan forspill
eller utslepp av skit, utan påslag av lakselus og utan rømming av laks.
Dersom tala i saksframlegget frå kommune er rett skulle
inntekta gjennom denne løysninga utan eit einaste nytt oppdrettsanlegg i Tromsø
bli 24 millionar.
Så håper eg sjølvsagt at næringa løyser dei miljø- og
dyrehelseutfordringane dei har slik at det faktisk kan bli fleire anlegg i
Tromsø. Men, før det er på sin plass vil
i alle fall ikkje eg gå inn for nye anlegg.
Dessutan 24 millionar vil komme svært godt med for Tromsø kommune
Den 28. januar er det høyring i Stortinget på forslaget frå Torgeir Knag Fylkesnes og Per Willy Amundsen som ber regjeringa om å starte bygginga av Nord-Noregbanen. Dette kan bli eit svært viktig forslag for saka. Dersom Ap og Sp støttar forslaget, og eg reknar med at MdG og Raudt gjer det er vi svært nær eit fleirtal i Stortinget for Nord-Noregbanen.
Det vil i så fall mangle berre tre stemmer
på Stortinget. Då blir spørsmålet. Vil Høgres Kent Gudmundsen frå Troms stemme
mot forslaget? Kva med Høgre sine andre representantar frå Nord-Noreg. Det er
mogleg å få til eit forpliktande vedtak om Nord-Noregbanen denne gongen, om
regjeringspartia sine representantar i nord tør representere den landsdelen dei
er valt frå.
Men også Arbeidarpartiet og Senterpartiet
må då vise at dei er for nord – ikkje berre i ord, men også i handling. Eg må
innrømme at eg er spent.
Det er svært mange gode argument for å
bygge ein bane frå Fauske til Tromsø, med ein arm til Harstad og klårgjort for
vidare bygging nordover og austover. Vidare må dette sjølvsagt koplast med ei
oppgradering av Nordlandsbanen.
For meg er dei viktigaste argumenta:
Det vil flytte mykje
godstrafikk vekk frå vegane våre
Det vil skape heilt nye bu og
arbeidsmarknadsregionar. Med ei reisetid på 45 minutt frå Tromsø til Narvik vil
det bli heilt nye moglegheiter for samhandling, pendling og utvikling av
regionen.
Det er
stort potensiale for passasjertrafikk. Berre mellom Bodø og Tromsø reiser det
250 000 menneske med fly kvart år. Dersom toget tar litt meir enn to timar
på denne traseen kan vi forvente at 75% av desse heller tar tog. Potensialet
for passasjertrafikk på denne banen er sterkt underkommunisert.
Krav til klimahandling blir
berre sterkare og sterkare. Eit Nord-Noreg utan alternativ til fly vil tape i
framtida.
Ein moderne bane, bygd for
fart rundt 300 km/t, slik det er i store delar av resten av Europa vil gje
fantastiske moglegheiter for landsdelen vår.
Eg håper alle ny benyttar sjansen til å bli med på turen.
Foto: Krzysztof D. /https://www.flickr.com/photos/kd85/8435522385
I morgon er det første formannskapsmøte i 2020, og det er eit par både fasinerande og vanskelege saker.
Stakkevollvegen
Den aller vanskelegaste saka synst eg er
Stakkevollvegen. Vi har bede om å få ei sak som ser på om det er mogleg å gjere
Stakkevollvegen billigare enn det som har vore planen til no. Svaret i saka er
er i hovudsak nei.
Framlegget til vedtak frå administrasjonen
er:
Prosjektet Tromsøpakke 3 Stakkevollvegen videreføres med 4 kjørefelt, i samsvar med tidligere kommunestyrevedtak og reguleringsplan 1821.
Nytt kostnadsanslag og en gjennomgang av kostnadene, med forslag til mulige reduksjon i kostnadene, gjennomføres når prosjektet er detaljert.
Per i dag er kostnadanslaget på å bygge ny
firefelts Stakkevollveg på 496 millionar pluss/minus 100 millionar eller så.
Vi har nesten 200 millionar på konto frå
drivstoffavgifta som er øyremerka til denne vegen. Det store og vanskelege
spørsmålet er korleis vi skal klare å finansiere dei siste 3-400 millionane.
Dersom vi skal låne desse pengane vil det få konsekvensar for driftsbudsjettet
når lånet skal betalast tilbake. Eit alternativ kunne vore å auka
drivstoffavgifta for å få inn pengar nok til å bygge denne vegen. Problemet med
det er at eg synst det er vanskeleg å skulle gå vekk frå løftet om at pengane
frå ei auking av drivstoffavgifta skal gå til ungane våre gjennom å sikre
trygge skolevegar. Anslaget er at å sikre skolevegane i Tromsø vil komme på
over 800 millionar.
Ei anna utfordring i dette arbeidet er
korleis vi skal handtere byggeperioden. I saksframlegget er det sagt at
byggeperioden vil bli 3-5 år. I desse åra vil sjølvsagt trafikken langs vegen
bli forstyrra – tidvis ganske kraftig. Utfordringa er at Vegvesenet har planar
om å oppgradere tunellen i omtrent same tidsrommet. Eg trur (for å seie det
forsiktig) ikkje at det er ein god ide å oppgradere Stakkevollvegen samstundes
med at tunellane skal oppgraderast og sannsynlegvis stengast i lengre periodar.
Det som er hovudbekymringa mi i denne saka
no er at vi beveger oss i retning eit «point of no return» og plutseleg sit vi
der med eit uhandterleg prosjekt som vi eigentleg ikkje har råd til.
I denne videoen seier eg litt om Stakkevollvegen i samband med at saka var opp for ei stund sidan.
Kjoselvdalen
Nesten like vanskeleg som Stakkevollvegen
synst eg saka i formnnskapet om kjøp av forsvaret sine eigedomar i
Kjoselvdalen. Administrasjonen har lagt fram ei innstilling i saka som er slik:
Tromsø kommune melder sin interesse for eiendommene gnr. 12 bnr. 196, gnr. 12 bnr. 197, gnr. 12 bnr. 198, gnr. 12 bnr. 199, gnr. 12 bnr. 200 og gnr. 12 bnr. 402 til Forsvarsbygg. Ved aksept fra Forsvarsbygg kjøper Tromsø kommune de nevnte eiendommene til takst.
Under forutsetning at Tromsø kommune får erverve eiendommene, videreselges eiendommene gnr. 12 bnr. 198, gnr. 12 bnr. 199, gnr. 12 bnr. 200 og gnr. 12 bnr. 402 til Tromsø skytterlag.
Eg tenkjer at det er heilt uproblematisk
at Tromsø kommune kjøper desse eigedomane. Taksten er rett over 160 000 kroner.
Det vanskelege spørsmålet er kva som skal skje med eigedomen etter at Tromsø
kommune har kjøpt den.
Innstillinga er at Tromsø skyttarlag skal
få kjøpe eigedomane. Grunnen til at Skyttarlaget er interessert i dette er
fordi dei gjerne vil reetablere ein 200 metersbane på området. Forsvaret har
hatt ein 200 metersbane her som vart stengt i 2016 og forsvaret har no rydda
opp etter seg i dette området.
Skyttarlaget har eit stort behov for ein
200 metersbane. All konkurranseskyting for seniorar foregår på ein slik bane. I
dag har ikkje Skyttarlaget ein slik bane. Det betyr at dei ikkje får trent slik
dei skal og heller ikkje kan arrangere stemner. Skyting er ein stor idrett i
Noreg. Det å mangle ein slik bane blir samanlikna med at TIL kun skulle hatt
ein 7-arbane å trene på.
Motargumentet er at dei som bur i området
ikkje ønsker skytestøy i området sitt. Dei har levd med slik støy i mange år,
og har hatt ei reell forventning om at tilstanden skulle bli betre etter at
forsvaret la ned si verksemd og kommunestyret sa nei til eit stort skyteanlegg
i området.
Det kommuenstyret sa nei til var eit
anlegg som skulle innehalde mykje meir enn ein riflebane. Det skulle vere
hagleskyting (skeet og trap), pistolskyting, løpande elg mm. Det er vesentleg
annleis enn kun ein 200 metersbane.
Samstundes er det liten tvil om at det vil
bli støy frå ein 200 metersbane som heilt sikkert vil vere plagsam for dei som
bur der. Det er og usikkert kor verknadsfull ei støyskjerming kan bli.
Det er minst to interesser som står mot
kvarandre her. Skyttarane sine behov for ein 200 metersbane, og innbyggarane
sitt behov for å ikkje ha skytestøy i nærmiljøet sitt. Begge behova er
legitime.
Min konklusjon så langt er at det er for
tidleg å ta stilling til om det kan etablerast ein 200 metersbane i
Kjoselvdalen. Vi må først få resultatet av det arbeidet som no blir gjort i
skytebaneutvalet til kommunen. Dersom vi klarer å finne ein stad der vi kan
etablere eit skyteanlegg som har mindre påverknad på omgjevnadane sine enn det
skytinga i Kjoselvdalen har, så ville det vore urimeleg å legge ein 200
metersbane der. Innstillinga frå skytebaneutvalet får vi sannsynlegvis i
kommunestyret i januar eller februar. Eg tenkjer at det er tidsnok å ta
stilling til kva som skal skje i Kjoselvdalen etter den behandlinga.
