desember 2020 – Pål Julius Skogholt

Tromsø har fjerde høgaste verdiskaping frå fiskeflåten i Noreg

Nofima har saman med Menom laga ein interessant rapport om verdiskapinga i fiskerinæringa, begrensa til fangsleddet i næringa. Det er mange interessante tal i denne rapporten. Tromsø er den kommunen i landet med flest fiskarar, og den kommunen i landet med fjerde høgast verdiskapinga frå fiskeria, direkte og indirekte.

Ålesund er den kommunen som har den aller høgaste verdiskapinga frå fiskeria. I Ålesund er verdiskapinga på omtrent to milliardar, medan den i Tromsø er på ca 1,2 milliardar.

Det er interessant å sjå tala for fangstleddet i samanheng med ein rapport i 2019 om verdiskapinga i heile sjømatnæringa.

Samla er det 13000 årsverk i fangstnæringa Noreg. Den samla sysselsettinga i heile den norske sjømatnæringa var i 2019 på 92000. Samla verdiskaping i fangstleddet var på 22,7 milliardar. Av dette vart 16,6 skapt direkte i flåten og resten var indirekte verknader. Det var 9800 sysselsette direkte i flåten og ytterlegare 5700 indirekte. Dette betyr at verdiskapinga per sysselsett i flåten er på 1,69 millionar. Det er langt over det som er vanleg i norsk næringsliv. Blant dei indirekte sysselsette er verdiskapinga på linje med norsk næringsliv.

Det er og verd å merke seg at Bærum er den kommunen med den femte høgaste verdiskapinga frå fiskeflåten i Noreg, med Oslo på ein god sjuandeplass. Oslo og Bærum til saman har ei verdiskaping frå fiskeri på nesten to mlliardar frå fiskeflåten. Det er i all hovudsak snakk om indirekte verknader. Det står ikkje konkret i rapporten, men eg vil tru det er innkjøp av ulik slag og kjøp av tenester anten advokatar, banktenester eller anna.

Vi ser dette tydelegare i rapporten frå 2019 som viser sysselsettinga i heile sjømatnæringa:

Det vi ser er at vi i Nord-Noreg og i Tromsø ikkje er så gode på salsaktivitetar og på leverandørindustri som ein skulle tru at vi skulle vere med tanke både på havbbruks- og fiskeriaktiviteten i nord. Det er litt overraskande å sjå at det er fleire sysselsette i sjømatnæringa i Oslo enn i Tromsø. Vi ser og at det er langt opp til Vestlandet.

Eg tenkjer det kunne vore eit interessant oppdrag for Tromsø sitt nye næringsutviklingsselskap vere med å utvikle ein konkret strategi for korleis vi kan få større sysselsetting og verdiskaping av fiskeri og havbruk framover.

SV jobbar for å bevare og utvikle arbeidsplassar i Tromsø

I Tromsø har vi no store utfordringar i næringslivet. Mange bedrifter slit med å komme seg gjennom dei neste månadene. Eg er særleg bekymra for ein del av bedriftene i reiseliv, servering og sørvis. Eg er redd for at regjeringa si hjelpepakke kjem for seint. Den vil ikkje hjelpe før i februar. Vi må sikre at bedriftene overlever fram til då.

Derfor har SV lagt inn eit forslag på Stortinget, som eg håper dei andre partia vil støtte, om at Innovasjon Norge skal kunne gje umiddelbar kontantstøtte til bedrifter som slit på grunn av koronanen. Det ville vore eit viktig tiltak for å sikre at bedriftene og arbeidsplassane i Tromsø kjem seg over kneika inntil regjeringa si hjelpepakke kan ta til å hjelpe.

Kommunen har begrensa moglegheiter til å bidra, men innafor dei tronge rammene vi har så gjer vi det vi kan. Vi har derfor bevilga ein million til Tromsø Sentrum as for å skape liv og røre i sentrum fram til jul. Det vil hjelpe mange av dei bedriftene som slit. Vi har i tillegg bevilga ein million som ei direkte hjelpepakke til bedrifter som slit. I denne ordninga kan bedriftene få 50 000 kroner som eit bidrag til å overleve. Dei 20 første som søker og oppfyller kriteria i ordninga vil få støtta.

Det er utfordrande for viktige næringar i Tromsø på grunn av koronaen. Men vi må ta til å tenke på tida etter koronaen. Korleis utviklar vi næringslivet i kommunen og sikrar gode arbeidsplassar til folk?

Ein del av det vi skal gjere er å opprette eit næringsutvikling selskap i Tromsø. Dette er noko mange andre kommunar har, men som Tromsø har mangla til no. Overskrifta vil vere arbeidsplassar og poenget med eit slikt selskap er å i større grad jobbe strategisk saman for å utvikle næringslivet i Tromsø. Vi må bli betre på å tiltrekke oss etableringar utanfrå, og til å legge til rette for nye bedrifter og utvikling av eksisterande bedrifter i Tromsø. Eg trur eit næringsutvikling selskap kan bli eit viktig verkty for Tromsøsamfunnet for å få dette til.