Trist for distriktstroms

I dag la fylkesrådet i Troms fram sitt framlegg til budsjett for 2010, og i samband med det foreslår dei å legge ned Skånland vgs og å samlokalisere Høgtun og Bardufoss. Dei foreslår og å starte ein prosess som kan føre til at Sjøvegan vgs og Sørreisa vgs blir historie. Eg gjekk av som fylkesråd i protest mot desse framlegga, og er ikkje mildare stemt i dag.

For skoletroms som heilskap er det likevel varst at skolane ikkje blir tilført det dei treng for å kunne vidareføre drifta på dagens nivå. Fylkesrådet skriv i pressemeldinga si:

Fylkesrådet i Troms vil satse på økt kvalitet i den videregående opplæringen i Troms, og tilfører derfor sektoren 24,6 millioner kroner i 2010 for å gi skolene handlingsrom for å tilpasse seg framtiden. Samtidig gjøres det strukturelle grep i sektoren.

I år har sektoren eit underskott på 30 millionar, og skolane er pressa til det ytterste på alle område. Det å tilføre 25 millionar er dessverre ikkje nok for å gje skolane levelege vilkår. Det vil ikkje vere rom for ei kraftfull satsing mot fråfall dei komande åra. Det å kalle dette ei satsing på skole er i beste fall ei kraftig overdriving.

Eg er glad for at Skjervøy vgs bergar seg i denne omgangen. Ap skal ha honør for å ha snudd i den saka. For Skånalnd er dette ein trist dag. I pressemeldinga skriv fylkesrådet:

Skånland vgs legges ned, og tilbudet flyttes til Heggen vgs. Utdanningstilbudet SIGMA Nord videreføres. Fylkesrådet vil samtidig se på finansieringen av tilbudet, særlig det at Troms fylkeskommune i dag finansierer ordningen også for ungdom som kommer fra andre fylker.

Det er to store utfordringar med dette. Det som gjer tilbodet ved Skånland til SIGMA Nord så spesielt er nærleiken mellom skolen og behandlingsinstitusjonen. Opplæringa kan vere ein integrert del av opplæringa. Sjølv om ein vidarefører tilbodet til pasientane ved SIGMA Nord forsvinn den delen av tilbodet som har vore viktig gjennom at skolen forsvinn til Harstad. Mellom linjene kan ein og lese at fylkesrådet heller ikkje lenger vil betale for elevar som kjem frå andre fylke. Dette er ofte elevar som ikkje har utdanningsrett. Det kan føre til at heile tilbodet fell i fisk, og at det offentlege i lengda får mykje større kostnader, men då på andre budsjett.

Eg trur og at det blir vanskeleg å halde oppe det samiske miljøet som i dag er på Skånland på Heggen i Harstad. Ikkje fordi ikkje skolen vil, eller fordi det ikkje er fagmiljø, men fordi det samiske miljøet blir splitta. Halvparten av elevane som i dag går på Skånland må til Narvik. Det betyr at vi ikkje får same mengde samiske elevar – og sjølvsagt eit svakare miljø.

Eg må innrømme at eg er spent på kva forslaget om ein ny skole i Midt-Troms betyr. Det trur eg må vente med å kommentere til sakspapira kjem.

SV vil halde fram arbeidet med å prøve å berge dei skolane som no er truga av nedlegging og forsøke å auke rammane til utdanning. Presset må no leggast på Krf og Høgre som har blitt samde med Ap i denne saka.

Og, ikkje nok med at dei er blitt samde i denne saka, dei skal og styre fylket i lag framover. Det skal bli interessant å følgje med på.

Tromsø lufthavn Bardufoss?

800px-langnes
Kan dette området brukast til noko anna enn flyplass i framtida? Foto: Kjetil Ree/Wikipedia

Det har blitt ein debatt dei siste dagane om utbygging og vidareutvikling av flyplassen i Tromsø. (Bladet Tromsø og Nordlys) La meg komme med eit lite bidrag i debatten, som kanskje er ein god ide, kanskje er heilt på trynet.

Når toget kjem til Tromsø, vil Bardufoss vere berre ein halvtime unna (sjå Didrik Seip si side for detaljar). Kanskje vi då skal diskutere å legge ned flyplassen i Tromsø og heller samle all trafikken på Bardufoss. Det er fleire grunar til å gjere noko slikt:

  • Vi skaper eit betydeleg inntektspotensial for Tromsbanen og gjer det meir sannsynleg at den kjem
  • Vi samlar trafikken på dei to flyplassane og gjer det meir sannsynleg med gode samband til utlandet og auka frekvens til andre stader enn Gardermoen innanlands. Flyplassen vil og trekke til seg litt av trafikken over Evenes i dag. I dag har Tromsø 1,6 millionar passasjerar og Bardufoss nesten 200 000.
  • Vi frigjer eit stort areal på Tromsøya som anten kan bli næringsareal eller bustader
  • Vi gjev Midt-Troms betre flyforbindelse og potensiale for vekst i folketal og næringsliv

Men, det finst og gode argument mot å gjere noko slikt:

  • Reisetida frå Tromsø og sørover aukar med tjue minutt (30 min til Bardufoss, minus ti minutt kortare flytid). Det er kanskje eit problem for næringslivet som har eit konkurransefortrinn i ein bynær flyplass.
  • Reisetida nordover og austover til Finnmark blir betydeleg lenger enn i dag. Opp i 40 minutt til Alta, Hammerfest og Sørkjosen.
  • Sørkjosen vil nok få problem med å overleve.
  • Dersom Evenes taper mange passasjerar frå innlandet og Narvik kan det skape problem for den flyplassen.
  • Det tar tid før jernbanen er på plass og kanskje må det uansett gjerast noko med flyplassen i tromsø før den tid.

Eg er ikkje sikker på kva som er det rette, men før vi brukar store pengar på å utvide flyplassen i Tromsø kan det i alle fall vere spennande og lufte andre tankar.

Kommenter gjerne med dine meiningar.

Skolestrukturen i Indre Midt-Troms

I Troms og spesielt i indre Troms har vi eit breitt og godt tilbod innafor vidaregåande skole. Regionen har nesten alle dei utdanningsprogramma som finst, og vi har eit tilbod innafor eit utal fag og yrke. Det sterke fylkeskommunale tilbodet innafor vidaregåande opplæring i indre Troms er ei stor styrke for regionen. Indre Troms vidaregåande skole er ein sterk og velfungerande skole med sterke og kompetente fagmiljø som bidrar til utvikling og utdanning. Slik skal det vere i framtida og.

Likevel er det slik at vi må diskutere frå tid til anna om vi har organisert oss på den beste måten. Får vi eit godt nok tilbod til elevane og regionen i forhold til dei pengane vi bruker. Dette er ein debatt vi må ha kontinuerleg. Vi blir aldri gode nok, aldri perfekt organisert. Det finst alltid betre måtar å gjere dette på. I ein slik debatt er det og naudsynt å sjå på om vi brukar pengane rett i samband med struktur.

Eg håper folk, politikarar, elevar og lærarar vil delta i ein debatt om dette, slik at vi kan vere sikre på at vi gjer ting på best muleg måte. For meg er det viktig å slå fast ein del grunnleggande prinsipp og premiss som eg meiner bør ligge til grunn for ein slik debatt.

1. Det er både fordelar og ulempar med dagens struktur
2. Det er fordelar med små skolar
3. Det er fordelar med store skolar
4. Kostnadene med dagens skolestruktur ligg opp i mot 30 millionar over kostnadene med ein struktur som utnyttar alle stordriftsfordelar.
5. Kvaliteten på ein skole blir i stor grad avgjort av menneska i ein skole, ikkje av betongen rundt menneska i skolen.
6. Økonomien i skoletroms er pressa og vi har ikkje pengar nok til kvalitetsutvikling, kamp mot fråfall og kompetanseauking for lærarane.

Den viktige debatten framover blir, slik eg ser det, er om mange små skolar i form av oversiktlege skolemiljø, nærleik til elevane ol. er verd dei økonomiske utgiftene dette gjev oss. Er det verd at vi ikkje får råd til ei rad andre viktige tiltak i skolen? Eg må innrømme at eg er i tvil. Eg trur heller ikkje det finst eit fasitsvar på dette spørsmålet. Og, eg er heilt sikker på at det er gode argument som eg ikkje har tenkt på for alle alternativ. Det er viktig at desse argumenta kjem fram, før det blir aktuelt å ta ei beslutning om å endre på strukturen.

La det og vere sagt at det er mykje som talar for at det kan vere fornuftig å samlokalisere Bardufoss og Høgtun vidaregåande skolar. Bardufoss vgs har stort behov for oppussing. Det kan vere ein del å hente på fagleg samarbeid mellom skolemiljøa – og det vil vere ein økonomisk gevinst. Dersom dette i tillegg kan vere med å bidra til å hjelpe Målselv kommune er det fint. Kommunen og fylket må jobbe saman om desse problemstillingane. Dersom vi etter ein debatt skal ende med at vi samlokaliserer Høgtun vgs og Bardufoss vgs vil det vere ein absolutt føresetnad frå mi side at det er to samla fagmiljø som skal samlokaliserast. Det skal ikkje skje endringar i utdanningsprogram eller fagstruktur i negativ retning som følgje av ei slik samlokalisering.

Ei eventuell samlokalisering av Høgtun og Bardufoss vil bety store investeringar. Dersom vi skal samlokalisere dei to skolane må det byggast nytt på Bardufoss for å få plass til Høgtun – og gje Høgtun gode arbeidsvilkår. I tillegg har vi eit oppussing og rehabiliteringsbehov på Bardufoss. For å kunne skape Nye Bardufoss-Høgtun vidaregåande skole må det sannsynlegvis investerast mellom 100 og 200 millionar.