Bygg Nord-Noregbanen!

Den 28. januar er det høyring i Stortinget på forslaget frå Torgeir Knag Fylkesnes og Per Willy Amundsen som ber regjeringa om å starte bygginga av Nord-Noregbanen. Dette kan bli eit svært viktig forslag for saka. Dersom Ap og Sp støttar forslaget, og eg reknar med at MdG og Raudt gjer det er vi svært nær eit fleirtal i Stortinget for Nord-Noregbanen.

Det vil i så fall mangle berre tre stemmer på Stortinget. Då blir spørsmålet. Vil Høgres Kent Gudmundsen frå Troms stemme mot forslaget? Kva med Høgre sine andre representantar frå Nord-Noreg. Det er mogleg å få til eit forpliktande vedtak om Nord-Noregbanen denne gongen, om regjeringspartia sine representantar i nord tør representere den landsdelen dei er valt frå.

Men også Arbeidarpartiet og Senterpartiet må då vise at dei er for nord – ikkje berre i ord, men også i handling. Eg må innrømme at eg er spent.

Det er svært mange gode argument for å bygge ein bane frå Fauske til Tromsø, med ein arm til Harstad og klårgjort for vidare bygging nordover og austover. Vidare må dette sjølvsagt koplast med ei oppgradering av Nordlandsbanen.

For meg er dei viktigaste argumenta:

  • Det vil flytte mykje godstrafikk vekk frå vegane våre
  • Det vil skape heilt nye bu og arbeidsmarknadsregionar. Med ei reisetid på 45 minutt frå Tromsø til Narvik vil det bli heilt nye moglegheiter for samhandling, pendling og utvikling av regionen.
  • Det er stort potensiale for passasjertrafikk. Berre mellom Bodø og Tromsø reiser det 250 000 menneske med fly kvart år. Dersom toget tar litt meir enn to timar på denne traseen kan vi forvente at 75% av desse heller tar tog. Potensialet for passasjertrafikk på denne banen er sterkt underkommunisert.
  • Krav til klimahandling blir berre sterkare og sterkare. Eit Nord-Noreg utan alternativ til fly vil tape i framtida.
  • Ein moderne bane, bygd for fart rundt 300 km/t, slik det er i store delar av resten av Europa vil gje fantastiske moglegheiter for landsdelen vår.

Eg håper alle ny benyttar sjansen til å bli med på turen.

Foto: Krzysztof D. /https://www.flickr.com/photos/kd85/8435522385

Strøtankar om Listhaug og Nord-Noreg

No sit eg her og pustar ut etter eit langt kommunestyremøte. Eit møte der vi har løyvd pengar til bad, gymsal og skolar, medan tankane kretsar om kranglar, både store og små.

Eg tenkjer på at vi ikkje lenger har ein diskusjon om innvandring, integrering, asyl eller situasjonen for flyktningar i Noreg. Derimot har vi ein diskusjon om Listhaug og Joner, men mest om Listhaug. Det trur eg ingen andre enn Sylvi Listhaug og kanskje Frp tener på.

For så lenge diskusjonen handlar om Listhaug, så handlar ikkje diskusjonen om at ein familie Noreg har sendt tilbake til Afghanistan skada der i ei terrorbombe, eller at små barn blir sendt ut at landet, eller skjebnen til dei syriske flyktningane som no går ein utrygg vinter i møte i flyktningeleirar over heile Midt-Austen. Dersom vi som ønsker ein meir liberal asylpolitikk, vi som ønsker å ta eit ansvar for flyktningekatastrofen diskuterer Listhaug i staden for skjebnen til dei menneske dette gjeld så taper vi debatten. Eit hylekor mot Listhaug blir for meg uproduktivt. Vi må snakke om dei det gjeld.

Noko heilt anna er den underlege diskusjonen om ein nordnorsk region, eller mangelen på diskusjon og krangelen om grensar. Dette synst eg er ein grenselaust uproduktiv krangel. Eg trur ikkje livet til eit einaste menneske blir forandre til det betre anten grensa går i Tysfjorden eller ved Andfjorden. Eg trur ikkje livet til andre enn tilsette i fylkeskommunen blir endra i særleg grad anten vi har ein, to eller tre fylke i Nord-Noreg. Men, eg trur den krangelen vi har no gjer at Nord-Noreg får mindre gjennomslag i nasjonal politikk.

Det nye Nord-Norgeg? Kartet er basert på eit frå Wikipedia

Eg har lenge sagt at eg har mest tru på ein nordnorsk region, kanskje mest fordi eg langt bak har ein romantisk men håplaus ide om eit sjølvstendig Nord-Noreg, eller folkerepublikken Sapmi og Hålogaland! Men, eg har ikkje den minste tru på at dei “nye” regionane kjem til å få overført nye og viktige oppgåver frå sentralmakta – uansett kor store dei blir. La no fylka pusle med sitt og dersom vi absolutt skal gjere grenseendringar så foreslår eg at Troms blir delt mellom Nordland og Finnmark med Tromsø som ein fristad i midten. Det kunne no blitt litt artig om ikkje anna.

Tenk om vi kunne brukt all energien som er kasta bort på regiondiskusjon på å diskutert og jobba med eit nordnorsk jernbanekrav, på ein betre fiskeripolitikk, på å skaffe kapital til å utvikle landsdelen.

Malapropos alt dette så er det ein liten situasjon frå kommunestyremøtet i dag eg vil trekke fram. Etter initiativ frå meg i SV, Vanja Terentieff frå Høgre og Olga Goldfain frå Ap hadde vi ei sak om innovatve innkjøp i Tromsø kommune til diskusjon i dag. Innovative inkjøp er ein måte å utfordre både kommunen og næringsliv  til å tenke nytt på korleis vi skal gjere ting på ein smartare måte. Men Høgre sin gruppeleiar skremte meg i debatten. Han klarte altså å få seg til å seie at det ikkje foregår innovasjon i det offentlege, og at all innovasjon foregår i det private (sic!). Det er ganske så vanvittig med tanke at det foregår innovasjon i offentleg verksemd kvar dag, at det offentlege betaler for det meste av grunnforskinga osb. Det vitnar om ein mistillit til det arbeidet som blir gjort i norske kommunar kvar einaste dag av dyktige medarbeidarar.

Jaja, det får vere mange nok strøtankar i dag.

Øydelegge for å skape?

Det vart ikkje noko oljenirvana i nord. Det ser ikkje ut til at vi skal kunne ruse oss i oljedamp medan naturen blir øydelagt rundt oss. Dette er fantastisk gode nyheiter. Det som ikkje er fantastisk er korleis NHO reagerer på dette.

Tidlegare stortingsrepresentant for Høgre, no regiondirektør for NHO i Nordland, Ivar Kristiansen seier til Nord24:

Regiondirektøren legger ikke skjul på at han er redd for å bli oppfattet som en festbrems, men han mener det ikke lenger er riktig å snakke om at Nord-Norge vil få en fantastisk vekst. For i troen på vekst som følge av petroleumsnæringen kommer nordover, er mulighetene i andre sektorer glemt.

Fortel meg, går det ikkje an å forestille seg anna næring enn olje?

– Skal vi få arbeidsplasser må vi nok godta flere inngrep og sår i landskapet. Vi må tåle å se spor etter gruvedrift eller oppdrettsanlegg i flere kystmiljø, sier han.

Kor tar dei dette frå, at vi ikkje skal kunne skape noko nytt utan å øydelegge ting rundt oss? Dette må vere eit av dei beste eksempla på manglande kreativitet eg har sett.

Går det ikkje an å tenkje tanken at framtida vår er basert på at vi tar vare på naturen rundt oss, at vi tar vare på og utnyttar dei ressursane som ikkje blir borte? Først og fremst fisken, men kva turisme vil vi få i ein øydelagt natur?

Basisen for det som skal skje her nord må vere bærekrafta til naturen vår. På det grunnlaget kan vi hauste fisk frå havet, vind til straum og godt betalande turistar.

Men, eg trur vi kan bygge oss ei framtid der vi tar i bruk nye teknologiar og bygger nye industriar utan å øydelegge. Vi står framfor ein ny industriell revolusjon. Denne gongen blir det ikkje store fabrikkar, men mindre desentraliserte og distribuerte produksjonsstader basert på 3D-printing av ulikemateriale.

I ei slik framtida kjem pengane til å sitte ikkje i å produsere, men i å skape. Der er vi i Nord-Noreg like sentralt plassert som alle andre. Vi kan hive oss på denne nye industrielle revolusjonen eller vi kan basere oss på å øydelegge naturen rundt oss.

Det er ditt val.

Arbeidsgjevaravgifta, eit bedrag frå fleire enn regjeringa

Aps Kristin Røymo går i Nordlys kraftig ut mot høgreregjeringa sitt knefall for EU. Ho kritiserer med full rett at regjeringa ikkje har gjort nok for å forhindre den store auken i arbeidsgjevaravgift for næringslivet i nord.

Røymo seier til Nordlys: «- Dette er historiens største politiske bedrageri.» Dessverre er Røymos utspel like mykje bedrageri som det høgreregjeringa driv med. Det er ikkje berre Høgre og Frp som elskar Brüssel meir enn Nord-Noreg, også Arbeidarpartiet har konsekvent prioritert Brüssel og EØS-avtalen høgare enn kva som er best for landsdelen vår og menneska i Noreg. Derfor er det ikkje berre litt dobbeltmoral som kjem til uttrykk i utspelet frå gruppeleiaren i Arbeidarpartiet.

Ja, høgreregjeringa kunne gjort meir. Men til grunn for desse avgiftsaukene ligg marknadstvangen i EUs fire «fridomar». Desse fridomane, som seier at kapitalen skal bevege seg fritt er det som gjer at vi får denne avgiftsauken.

Derfor, ikkje før Arbeidarpartiet støttar SV i at vi i det minste skal greie grundig ut kva som er alternativa til EØS-avtalen kan dei kritisere regjeringa i denne saka utan ein flau smak på tunga.

Olja – framtidsdraumen som fell i grus

Ein videoblogg om oljedraumen i nord og kva vi faktisk får ut av å tappe ressursane våre. Vi må nok heller stole på eigne krefter og skape noko med våre eigne hender

Bilete brukt i videoen

Bent Høie
http://no.wikipedia.org/wiki/Fil:Bent_H%C3%B8ie_2009.JPG
Foto: Jarle Vines 2009

Statfjord
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:StatfjordA(Jarvin1982).jpg
Foto: Jarle Vines

Ei distrikt- og Nord-Noregfiendtleg regjering

Vi visste frå før at Høgre er mest opptatt av dei mest folkerike delane av landet. I dag har vi lært at Frp er samde med Høgre.

Finansminister Siv Jensen har lagt fram eit budsjett som er negativt for Nord-Noreg. Foto: Norsk olje og gass

Korleis kan eg seie det, spør du kanskje, dei har trass alt gjeve meir pengar til veg? Jau det kan eg fortelle deg. Dei har finansiert skatteletta og vegane sine gjennom å:

  • Forslaget til bevilgning til Marint verdiskapingsprogram reduseres med 34 mill. kroner. Forslaget innebærer at det ikke gis midler til et opplæringsprogram for kvalitetsbehandling av fisk og til teknologisatsing rettet mot hvitfisknæringen.
  • Tilskuddet til SIVA går blant annet til drift av selskapet, inkubatorer og nettverksaktiviteter. Regjeringen foreslår at tilskuddet reduseres med 5 mill. kroner, fra 49,8 til 44,8 mill.
  • Det foreslås også å reversere den foreslåtte økningen på 10 mill. kroner som ble foreslått i Gul bok 2014 til Mattilsynets arbeid med markedsadgang for norsk fisk i utlandet.
  • Videre foreslås det å avvikle beredskapsordningen for mel til bakeribransjen nord for Ofoten/Vestfjorden. Ordningen er en avtale med Norgesmøllene AS om lagring av mel tilsvarende 20 dagers salg i bakeriene. Det bør være mulig for bakeriene i området å ha tilfredsstillende sikkerhet for melforsyningen uten tilskudd fra staten. Det foreslås at det ikke gis tilskudd til beredskap i kornsektoren i 2014 og at bevilgningen reduseres med 5,4 mill. kroner.
  • Tilskudd til GenØk – Senter for biosikkerhet Forslaget til bevilgning for 2014 reduseres med 2 mill. kroner.
  • Tilskudd til fylkeskommuner for regional utvikling Posten skal bidra til å realisere nasjonale mål for regionalpolitikken, og fylkenes egne mål for regional utvikling, tilpasset regionale forutsetninger. Det foreslås å redusere bevilgningen med 430 mill. kroner i forhold til forslag i Gul bok 2014, fra 1 596,3 mill. kroner til 1 166,3 mill. kroner. Sammenlignet med Saldert budsjett 2013 innebærer dette en reduksjon på 359,6 mill. kroner.
  • Nasjonale tiltak for regional utvikling, kan overføres Bevilgningen skal bidra til å realisere nasjonale mål for regionalpolitikken, og skal primært rettes mot næringsliv og kompetansemiljøer. Bevilgningen foreslås redusert med 85 mill. kroner i forhold til forslaget i Gul bok 2014, fra 587,3 mill. kroner til 502,3 mill. kroner. Sammenlignet med Saldert budsjett 2013 innebærer forslaget en reduksjon på 17,9 mill. kroner.
  • I gjeldende dagpenge- og permitteringsregelverk er det gitt flere særregler for fiskeindustrien. Blant annet gjelder ingen lønnsplikt under permittering, og perioden med rett til dagpenger under permittering er lengre enn for permitterte i andre næringer. Regjeringen mener at det i størst mulig grad bør være like permitteringsregler i alle næringer, og foreslår derfor at disse særreglene for fiskeindustrien oppheves. Regjeringen foreslår på denne bakgrunn å innføre lønnsplikt under permittering i fiskeindustrien tilsvarende som for andre næringer, det vil si med en arbeidsgiverperiode på 20 dager for nye tilfeller med virkning fra 1. januar 2014. Regelendringen anslås å gi en innsparing på om lag 36 mill. kroner i 2014.
  • Regjeringen foreslår å avvikle finnmarks- og svalbardtillegget i barnetrygden fra 1. januar 2014. Avviklingen anslås å gi en innsparing på 80 mill. kroner i 2014.
  • Tilskudd til sikkerhetsopplæring for fiskere Forslaget til bevilgning for 2014 reduseres med 7,2 mill. kroner.
  • Tilskudd til næringstiltak i fiskeriene, kan overføres Regjeringen foreslår å redusere bevilgningen til føringstilskudd med 10 mill. kroner.
  • Videre foreslås det å ikke gjeninnføre lineegnetilskuddet som er foreslått i Gul bok 2014 med en bevilgning på 18 mill. kroner.*

Eg trur vi trygt kan slå fast at den nye fiskeriministeren har fått gjennomslag for at det skal bli vanskelegare for kyst- og fjordfiskarane framover. Det blir nesten umogleg å drive heimefiske der det er langt til nærmaste fiskemottak når det ikkje lenger blir føringstilskott.

Ellers er dei store kutta på regional utvikling. Dette er pengar fylkeskommunen har disponert for å utvikle næringsliv og infrastruktur i distrikta. Desse pengane skal til ein viss grad gå til nasjonale ordningar, noko som vil favorisere bedriftar i sentrale strok, og delvis vil dei gå til å betale for å fjerne arveavgifta.

For fiskeindustrien er dette framlegget alvorleg. Endringane i permiteringsreglane vil føre til at fleire mottak sannsynlegvis vil stenge. Dette er ein bransje som allereie er hardt pressa. Det blir ikkje betre av dette.

Rregjeringa har no starta arbeidet med å gjere det vanskelegare for Nord-Noreg spesielt og distrikta generelt. Når vi i tillegg veit at regjeringa vil bruke meir av samferdselpengane i sentrale strok kan dette bli riktig så triveleg for distrikta (det siste var ironi).

* Alle desse kulepunkta er henta rett frå regjeringa sitt budsjettdokument

OPPDATERING

Eg hadde ikkje fått med meg at regjeringa har kutta støtta til Folkeaksjonen for oljefritt Lofoten, Vesterålen og Senja med 2,4 mill. Det gjer ikkje saka betre.

Exit mobile version