Kategori: Miljø

Categories
Klima Kollektivtrafikk Kommunepolitikk

SV vil ha en byvekstavtale som gjer det raskt og trygt å ferdes i Tromsø

Illustrasjonsbilde av buss laga av KI-en Dall-e
Illustrasjonsbilde av buss laga av KI-en Dall-e

I Tromsø er mange av vegane smale. Fortaua er enda smalare. Andre steder er det ingen fortau. Det fører til utrygge skolevegar, og til at det er vanskeleg å komme seg fram om vinteren for både køyretøy og folk. Medisinen for dette er at vi treng å bruke meir pengar på å sikre skolevegane våre, gjere det enklare å gå og sykle og sørge for at bussen går ofte til ein overkommeleg pris.

Dei siste tiåra er det gjort lite eller ingenting med transportsystemet i Tromsø, samstundes har folketalet auka kraftig og det er blitt fleire bilistar, syklistar og gåande på vegane våre. Det blir trangt, og vinterdrift og vedlikehald blir vanskelegare. Derfor treng vi eit krafttak for at dette skal bli betre. Ein byvekstavtale er eit slikt krafttak.

SV meiner at det aller viktigaste vi kan gjere er:

  1. Å oppretthalde og utvide busstilbodet i Tromsø
  2. Å sikre trygge skolevegar for ungane våre og at det skal vere trygt og lettvint for alle som går og syklar i Tromsø.
  3. Gjere vintervedlikehaldet betre for å sikre at bilar, syklande og gåande kjem seg fram, at det går an å komme seg på bussen, utan å skreve over meterhøge skavlar, og at du skal kunne gå med barnevogn utan å måtte gå midt i vegen.

Dette er sjølve basisen av det vi må få til med ein byvekstavtale. Men vi skal sjølvsagt gjere meir. Vi skal få i gang ein blå bybane. Den kan sjølvsagt høyrest litt råflott ut med båt over sunda våre – det er jo allereie bruer. Men bruene er ein barriere for alle som syklar og går. Det er bratt, fortaua er smale og skumle, og vintertid kan bruene vere dårleg brøyta. Ein blå bybane er svaret på denne utfordringa og eit alternativ til enorme investeringar for å løyse dette.

Vi skal bygge ny bussterminal i Giæverbukta. Giæverbukta er Nord-Noregs største kollektivknutepunkt med 760  bussavgangar dagleg og meir enn ein million reisande per år. Passasjerane og bussane treng enklare overgangar og færre rundar i rundkøyringa. Ein ny terminal vil føre til 40 000 færre køyrte kilometer per år for bussane.

Vi skal bygge nye vegar, kollektivfelt, fortau og sykkelvegar som gjer at alle kjem seg lettar fram i tromsøtrafikken – heile året. Vi skal transportere oss på ein annleis måte, slik at vi tar vare naturen og klimaet vårt for generasjonane som kjem etter oss.

Alt dette kostar pengar. Bompengane kan vi berre bruke til investeringar, derfor er statens bidrag så avgjerande for ein vellykka byvekstavtale. Mykje av dei pengane staten bidreg med kan brukast til drift. Drift vil seie vinterdrifta av vegane, fortaua og sykkelvegane våre, drift av ein blå bybane og å sikre hyppige bussavgangar og låge tromsøprisar på bussen.

Derfor er heller ikkje staten sitt tilbod nok. Tilbodet er på litt over 60 millionar meir i året enn det vi allereie får. Dei 92 millionane vi allereie har fått årleg går i alle hovudsak til å sikre låge billettprisar på bussane og hyppige avgangar. Tromsøs månadskort er blant de billigaste i landet. Men, prisstigninga gjer at det blir utfordrande å oppretthalde dagens tilbod og samtidig få til den forbetringa av vinterdrifta vi desperat treng. Å finansiere ein blå bybane blir vanskeleg. Eg meiner at staten sitt tilbod ikkje er i tråd med den avtalen regjeringa inngjekk med SV om statsbudsjettet for i år. Dette nivået handsamar Tromsø annleis enn Bergen, Trondheim og Jæren. Det er eit problem for regjeringa om SV ikkje kan stole på at dei inngåtte avtalane blir oppfylt av regjeringa.

Føresetnaden for bompengane og byvekstavtalen var at alle i Tromsø – uansett om du går, køyrer, syklar eller bussar skulle oppleve forbetringar. Det blir krevjande med dagens tilbod frå regjeringa.

Categories
Kommunepolitikk Miljø Økonomi

Det går framover for lukka oppdrettsanlegg

Foto Thomas Bjørkan/https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fish_cages.jpg

Det er ikkje så alt for lenge til vi skal behandle ny kystsoneplan i Tromsø kommune. Forhåpentlegvis skal det skje på seinhausten i år ein gong. Du kan følgje framdrifta her.

Det blir sjølvsagt mange debattar i den samanhengen, men ei av dei aller viktigaste blir kva område som eventuelt skal settast av til oppdrettsnæringa og ikkje minst kva krav som skal stillast til oppdrettsnæringa for å få bruke fellesskapen sine område.

Eg har lenge argumentert for lukka oppdrettsanlegg og at kommunen må stille miljøkrav til næringa. Eg er derfor glad for at også regjeringa tar til å skjønne dette.

E24 skriv om den nye havbruksstrategien som er varsla frå fiskeriminister Odd-Emil Ingebrigtsen:

Blant virkemidlene som vurderes, er en ny stimuleringsordning for å sluse mer av dagens fjordoppdrett inn i lukkede anlegg.

Den nye ordningen er ikke besluttet ennå. Departementet har startet arbeidet med en innretning, og håper på en avklaring før sommeren.

– Vi ønsker en utvikling som også legger til rette for lukkede anlegg. Kundene krever stadig mer dokumentasjon på bærekraft og miljø, og selv om vi vet at norsk oppdrettslaks er noe av det sunneste du kan spise, er det stadig noen som overser det faktum, sier Ingebrigtsen.

Eg tenkjer dette er eit godt steg i rett retning, sjølv om eg meiner at dei ikkje går langt nok.

I Canada skal dei fase ut opne anlegg i British Columbia innan 2025 i følgje E24 og rundt Discovery Island allereie frå 2022. Det skjer etter press frå urfolk og miljøorganisasjonar. Eg trur det er lurt også fordi forbrukarane kjem til å krevje dette framover. Fiskeriministeren er inne på dette i sitt svar til E24:

– Dette er et isfjell som kommer drivende. Uten kunder blir det lite business. Hvis man ser hvor markedet beveger seg, med EU-taksonomi og dokumentasjonskrav, så tror jeg lukket oppdrett er noe som vil tvinge seg frem av seg selv, sier Ingebrigtsen.

Eg er heilt sikker på at dette kjem. Då er det viktig at vi set oss i førarsetet. At vi tar leiinga på utvikling av teknologien og sørger for at vi kan ha ei vidare utvikling av oppdrettsnæringa.

Categories
Klima Kommunepolitikk

Korfor aukar utsleppa i Tromsø?

Oversiktbilde anlegget til Kvitebjørn Varme
Bildet er henta frå sakspapira til kommunestyresak 112/20

iTromsø har i dag eit oppslag om at utsleppa i Tromsø har auka kvart år dei siste åra. Det er sjølvsagt ikkje bra, men det finst gode forklaringar på korfor dette har skjedd.

Den aller viktigaste grunnen til at det skjer er at vi har fått eit søppelforbrenningsanlegg i kommunen. Utan dette anlegget ville utsleppa vore 30 000 tonn lågare, og vist ein nedgåande tendens. Den søpla som blir brent på dette anlegget vart før brent i Kiruna eller andre plassar. Utsleppa har med andre ord ikkje gått opp, dei er berre blitt flytta frå Sverige til Tromsø. Dei blir derfor ført i rekneskapen vår, medan dei før vart ført på Kiruna sin rekneskap. Sannsynlegvis er dei totale utsleppa gått ned fordi det blir mindre transport av avfall på trailer.

Kvitebjørn har søkt om ei dobling av sin konsesjon til å brenne avfall. Det er avfall som tidlegare har blitt brent andre stader. Det vil føre til at utsleppa i Tromsø kjem til å auke framover utan at dei totale utsleppa i verda vil auke.

Dette er tala frå miljødirektoratet for 2019 som er dei siste tala vi har:

Sektor20152016201720182019
Industri, olje og gass225,3178,658,4310,152,9
Energiforsyning0024 838,626 025,532 935,5
Oppvarming5 219,37 705,14 698,23 811,55 169,1
Veitrafikk74 826,170 847,665 573,667 822,164 916,2
Sjøfart67 511,875 377,281 949,381 578,585 352,7
Luftfart18 294,418 10719 268,919 958,322 164,7
Annen mobil forbrenning25 585,528 867,329 292,132 252,122 206,4
Jordbruk8 705,18 750,98 5558 521,68 758,7
Avfall og avløp13 029,912 205,211 467,910 99710 365,2
Totalt213 397,4222 038,9245 702251 276,7251 921,4

Det vi ser av denne tabellen er at utan utsleppa frå Kvitebjørn Varme som ligg i sektoren Energiforsyning så ville vi vore under 2016-nivået i utslepp i Tromsø.

Det er fleire ting som er verd å ta med seg frå denne tabellen. Det første som er verd å merke seg er at sjøfart er største utsleppsektoren i Tromsø og at det er ein tydeleg vekst i den sektoren. Her er kommunen gjennom Tromsø Hamn og i samarbeid med Tromskraft i ferd med å sette i gang eit stort arbeid. Dei har – i tråd med Klimaplanen kommunestyret har vedtatt – laga selskapet Arctic Energy Port som skal legge til rettte for landstraum og og leveransar av energi for eksempel hydrogen til sjøfarten. Eg har god tru at dette arbeidet vil føre til ein kraftig nedgang i utsleppa frå denne sektoren. Arctic Energy Port har allereie fått Enova støtte på 16 millionar til dette arbeidet.

Eg synst og det er verd å merke seg at utsleppa frå vegtrafikken har gått kraftig ned.  Det tyder på to ting. Det eine er at satsinga på buss, gange og sykkel har fungert og at satsinga på bilar utan lokale utslepp fungerer. Denne trenden vil halde fram og forsterkast når vi får Tenk Tromsø på plass. Det at fleire brukar alternativ til bilen er bra for alle. Det blir mindre bruk av knappe ressursar, betre luft i byen og betre folkehelse. Kudos til alle som har valt å bruke eit alternativ til bilen.

Sektoren «Annen mobil forbrenning» er i stor grad knytt til bygging, graving og den slags. Eg håper at grunnen til at utsleppa her går ned er fordi vi ser større bruk av elektrisitet eller fjernvarme til byggtørk og større grad av bruk av elektriske maskinar. Eg er dessverre redd for at det heller betyr ein nedgang i byggeverksemda i Tromsø i 2019. Dette er uansett ein sektor der kommunen jobbar aktivt for å få til fossilfrie byggeplassar. Det er eit arbeid som må forsterkast.

Kom gjerne med forslag om korleis vi kan bli betre. Har du spørsmål så skal eg og prøve å svare.

Bildet er henta frå sakspapira til kommunestyresak 112/20

Categories
Kommunepolitikk Miljø

Vi må stoppe Arctic Center

Lyset frå Finnheia

For SV er det å unngå hyttelandsbyen på Finnheia svært viktig. Derfor har vi stemt og argumentert mot at reguleringsplanen skal bli vedtatt ved alle moglegheiter vi har hatt. Det kjem vi til å halde fram med.

For oss i SV er det sju hovudargument mot hyttelandsbyen på Finnheia.

Sjå og denne filmen med SVs kommunestyrerepresentant Sigrid Hammer:

1.  Utslepp av klimagasser

Ei utbygging og drenering av myra på Finnheia vil føre til store klimagassutslepp. Vi kan diskutere nøyaktig kor mange tonn. Det som uansett ligg fast er at nedbygging av myr og arealendringar er ei av dei verkeleg store kjeldene til klimagassutslepp i Noreg og i verda. Vi har ei forplikting til å unngå slike arealbruksendringar dersom vi vil stoppe klimaendringane.

2. Trafikk

Trafikken som vil bli skapt til Arctic Center og dei over 800 parkeringsplassane der har openbart betydning for klima, men det betyr og noko for trafikkbelastninga på brua og lokalmiljøet til alle som bur langs vegen. Mange av de som bur på Kvaløya er allereie plaga av kø og trafikkorkar. Det er svært vanskeleg å få bygd nytt på Kvaløya nå. Er verdien av eit alpinanlegg verd ei forverring problemene?

3. Naturreservat og kulturminner

Like nedanfor Arctic Center ligg eit viktig naturreservat. Formålet med dette naturreservatet er «er å bevare ei brei bukt ved elveutløp med et uvanlig variert strandengkompleks og yttergrenseforekomster for flere arter av strandplanter, og med et variert fugleliv.».

Det er usannsynleg at dette naturreservatet ikkje blir påverka av ei storstilt utbygging av Finnheia med hytter, asfalt og vegar. Er det verd det å sette i spel dei store naturverdiane i nasjonalparken?

Videre vil utbygginga vil rasere viktige samiske kulturminner. Den urett som staten Norge gjorde mot samer under fornorskningspolitikken må vi nå gjøre det vi kan for å reparere. At majoritetssamfunnet viser respekt for urfolk i Tromsø framover, må bety at vi tar på kulturminnene fra fortida.

4. Vatn og avløp

Det siste utspelet frå Arctic Center er at dei vil bygge ei vassleidning tvers gjennom naturreservatet. Dei vil kople seg på det kommunale leidningsnettet for å unngå den innsigelsen frå Mattilsynet som ligg i dagens reguleringsplan. Det er uklårt kva ei slik påkopling vil bety for den kommunale økonomien og økonomien til dei som bur langs den nye vassleidninga og som vil få påkoplingsplikt. Dette nye innspelet er ikkje formelt ein del av det kommunestyret skal ta stilling til 30. september. Men det likevel er noko vi må ta omsyn til. Usikkerheitene taler for at Arctic Center ikkje bør byggast.

5. Friluftsliv

Håkøybotn er bynært friluftslivområde som er mykje brukt av mange barnefamiliar og andre i kommunen vår. Å gå på ski og mark gir glede og folkehelse. Det er verdt å bevare den store verdien området har for tromsøværingene.

6. Turisme

Det leier oss til turismen. Kva vil hyttelandsbyen og alpinanlegget bety for utsynet og oppleving av mørke og nordlys at vi får opplyste bakkar i Håkøybotn. Skinet frå denne bakken vil vere synleg vidt omkring. For korfor kjem folk til Tromsø. Korfor kjem dei til Tromsø vinterstid? Dei fleste kjem for å oppleve lyste og mørket. Kulda og snøen. Eg trur ikkje den opplevinga blir betre av eit alpinanlegg på Finnheia. Anlegget vil ikkje bli ein attraksjon i seg sjølv, i alle fall ikkje ein som kan konkurrere med Alpane, Trysil eller Narvik, men det kan bli eit anlegg som gjer dei attraksjonane som trekk folk til Tromsø blir svakare. Lyset, mørket og opplevinga av den arktiske naturen.

7. Reindrift og beite

Området der hyttelandsbyen skal ligge er eit viktig beiteområde. I beitebruksplanen er beitet karakterisert som godt og det er tre saubruk i området. Kvaløya sanke- og beiteforening meiner dei ikkje er tatt med på råd slik det skulle gjerast. Saubruka er allereie eksisterande næringsbruk av området. Det er ikkje slik at området ligg tomt og forlatt i dag. Området er og viktig for reindrifta på Kvaløya. Reindrifta mista viktige areal til vindkraftutbygginga det gjer dette området viktigare for reindrifta.

Samla sett gjer dette at SV heilt klart er mot denne planen. Verdien av det anlegget som er planlagt er ikkje i nærleiken av å vere verd kostnaden. SV vil stemme mot planen og oppfordrar alle andre i kommunestyret om å gjere det same.

Bildet øverst er laga av Thomas R. Larsen

Categories
Kollektivtrafikk

Vi må bygge heile banen

Tog ved Katterat stasjon
Glad for Gudmundsen sitt fokus på oppgradering av Ofotbanen. Foto: Wikimedia Commons/https://no.m.wikipedia.org/wiki/Fil:Bm68_Ofotbanen.jpg

Eg er veldig glad for at Høgres Stortingsrepresentant Kent Gudmundsen er så positiv til jernbane frå Narvik til Tromsø i sitt innlegg i iTromsø 28. august. Eg er samd med han i mange av tankane han gjer seg – særleg fokuset på oppgradering av Ofotbanen. Det at både Høgre og Ap no kjem med positive signal om banebygging betyr at eg er meir optimistisk enn på lenge.

Eg er likevel usamd med Gudmundsen at vi kan sjå Tromsbanen isolert frå strekninga Fauske til Narvik. Det å bygge heile banen frå Fauske til Tromsø og planlagt for forlenging nordover og austover vil gje samla best samfunnsnytte. Det er tre hovudgrunnar til dette:

  1. Ein bane frå Fauske til Tromsø vil binde landsdelen saman og kople dei nordlegaste delane på eit nasjonalt jernbanesystem. Denne samanbindinga vil gje sterke vekstimpulsar både til Bodø, Tromsø og Harstad/Narvik-regionen. Det treng vi.
  2. Ein bane frå Fauske til Tromsø vil ha betydeleg større potensiale for passasjertrafikk enn Narvik- Tromsø med påkopling til det svenske nettet. Det reiser svært mange passasjerar med fly på strekninga Bodø-Tromsø. Ein bane bygd for 300 kmt vil ta store delar av passasjertrafikken. Fleire passasjerar totalt betyr hyppigare avgangar og større nytte også mellom Narvik og Tromsø.
  3. Ein ny høgfartsbane mellom Fauske og Tromsø vil styrke Nordlandsbanen og auke presset på å få oppdatert denne banen til ein moderne jernbane med større fart og høgare kapasitet.
  4. Ein bane gjennom Noreg vil ha betydeleg kortare fraktavstand til kontinentet enn ein bane gjennom Sverige. Frå Narvik vil det vere ca 250 km kortare gjennom Noreg enn gjennom Sverige.

Full nytte av ein bane får vi ikkje før den blir ein del av det nasjonale jernbanenettet. Det er ingen tvil om at ein bane frå Fauske vil gje større fordelar og større samfunnsnytte – spesielt på passasjersida. For ein del gods vil ein bane frå Narvik til Tromsø vere tilstrekkeleg, men skal vi først bygge nytt er det ikkje nok at det er tilstrekkeleg. Det kan godt vere rett å starte bygginga på delstrekninga frå Narvik til Tromsø og med sidearm til Harstad , men det målet må vere å bygge heile banen.

Foto: Wikimedia Commons/https://no.m.wikipedia.org/wiki/Fil:Bm68_Ofotbanen.jpg